ANSİAD'da gündem: 90 Dakikada Yıkıcı İnovasyonlar
Uluslararası para piyasalarını ve Türkiye ekonomisini değerlendiren Şahinöz, “Dünyanın yeni petrolü veri. Artık petrolü değil veriyi en iyi işleyen kazanacak” dedi.
Antalya Sanayici ve İş İnsanları Derneği (ANSİAD) 2020 faaliyet yılı 2’nci Olağan Toplantısı Akra Hotel’de gerçekleştirildi. Toplantı Başkanlığını Mobiroller Yazılım A.Ş. Kurucusu & CEO’su Erol Kabadayı’nın gerçekleştirdiği toplantının konuğu, Stratejik Yönetim Danışmanı & ErkinŞahinöz Akademi Kurucusu, ABD Merkez Bankası FED Eski Araştırma Direktörü ve Dünya Gazetesi Yazarı Erkin Şahinöz oldu. ‘90 Dakikada Yıkıcı İnovasyonlar’ın konuşulduğu toplantıya, ANSİAD üyesi iş insanları ve çok sayıda misafir katıldı. Türkiye’nin, dünyanın en büyük 20 ekonomisinden birisine sahip olduğunu belirten Erkin Şahinöz, “Mesele büyük olmak değil. Büyümeyi bırak, iyi olmaya bak. Dönüşüm hiç bu kadar hızlı olmamıştı. Hiç de bu kadar yavaş olmayacak” dedi.
DÖNÜŞÜM HİÇ BU KADAR HIZLI OLMAMIŞTI
Dünyanın çok hızlı bir değişim sürecinde olduğuna işaret ederek, bu değişimi yakalayamayan firmaların ayakta kalmasının çok zor olduğunu kaydeden Şahinöz, “Endüstri 4.0, kripto paralar, nesnelerin interneti gibi kavramları konuşuyoruz. İş modelleri artık değişti. Dünyada dönüşüm hiç bu kadar hızlı olmamıştı. Artık dünyada mesele büyümek değil kalkınmaktır. Türkiye, dünyanın en büyük 18’inci ekonomisi olmasına rağmen Norveç'te varlık fonu 1 trilyon dolar. Ama Türk halkına çıkıp sorsanız, Norveç’le problem yaşadık ne düşünüyorsunuz diye, ‘tükürüğümüzle boğarız’ derler. Aradaki farkı anlayabiliyor musunuz?” diye konuştu. 21’inci yüzyılın petrolünün ‘veri’ olduğunu kaydeden Şahinöz, “Veriyi elinde bulunduran ve iyi işleyen bu dönemde her zaman kazanacaktır. Önce veri yönetimini iyi yapmamız gerekiyor” dedi.
BECEREMEDİĞİMİZ NE?
Anadolu’nun kiraz üretiminde dünya lideri olmasına rağmen Japonya’nın kiraz bayramında dünyanın ilgisini çektiğini kaydeden Şahinöz sözlerini şöyle sürdürdü; “Sakura Zensen adlı kiraz bayramıyla bütün dünyanın ilgisini şu anda üzerine toplayan Japonya, ilk 20'de dahi yok. Kiraz çiçek açma festivali için ülkenin 11 kentine akın eden 500 bin turist içinde bizim sosyete de var. Benzer durumu fındıktan biliyoruz. Dünyadaki fındığın üçte ikisi bizde üretilir ama borsası Almanya'dadır, fiyatını Frankfurt belirler. İncir, kayısı farklı mı? Peki, Japonların Sakura Zensen ile küreselleştirdiği kiraz bayramıyla bizim beceremediğimiz nedir?”
DOĞAL KAYNAK LANETİ
Petrol, doğal gaz, kıymetli madenler gibi doğal kaynakların en önemli üretim faktörlerinden biri olarak sayıldığını dile getiren Şahinöz, “Klasik iktisat anlayışına göre, doğal kaynak bolluğunun ekonomik büyümeyi olumlu etkilemesi beklenir. Ne var ki, birçok örnek dikkate alındığında, doğal kaynak zengini ekonomilerin doğal kaynak fakiri ekonomilere kıyasla daha az gelişmiş olduğunu görüyoruz. Bu çelişkili duruma “doğal kaynak laneti” ya da “bolluğun paradoksu” diyoruz. Kaynak fakiri Japonya ve Güney Kore kaynak zengini Rusya ve Suudi Arabistan’dan çok daha ileridedir” dedi.
Doğal kaynak lanetinin birçok sosyal, ekonomik veya politik nedeni olabileceğine değinen Şahinöz, “En önemlisi, kaynak zengini ülkelerin, ekonominin itici gücünün sermaye ve doğal
kaynaklardan ziyade insanın inovasyon yaratma gücü olduğunu kavrayamamış olmasıdır. Unutmayalım ki, toprak donanımdır, insan yazılımdır. Birincisi, kendiliğinden gelendir. İkincisi, sonradan kazanılandır. Donanım yetenektir, yazılım beceridir. Yazılımı zayıf ise donanım tek başına hiçtir” diye konuştu. İş dünyasında yıkıcı teknolojilerin insanın kas gücünü önemsizleştirdiğini belirten Şahinöz, “Yeni ekonomilerde bir ülkenin kaderini o ülkedeki insanların zihin gücü, çok aşamalı, çok yönlü, çok hızlı anlama ve yorumlama becerisi, inovasyon yapabilme kapasitesi belirleyecek. Zengin toprağın fakir insanı da fakir toprağın zengin insanı da olmak mümkün” dedi.
MAKİNALARDA TUTKU YOK
Türkiye’nin geçmişten bugüne bulunduğu konumda, coğrafyanın kader olmadığını defalarca ispatladığına değinen Şahinöz, bazı markaların Türkiye’de yetişen ürünleri alarak oluşturdukları markalarla milyar dolarlık iş hacmi oluşturduklarını kaydetti. Şahinöz, “Japonya, kiraz ağaçlarının çiçek açtığı dönemde düzenlediği festivallerle binlerce insanı ülkesine çekiyor. Doğal kaynak olarak zengin olan ülkeler akıl olarak fakirler. Batıda hayalleri gerçekleştirmek için çalışılırken doğuda hayalleri, gerçekten kaçmak için kullanıyorlar” diye konuştu. Yapay zekânın insanların yerine alabileceği yönündeki öngörüler üzerinde de duran Şahinöz, “Makinede olmayan ama insanda olan bir şey var. Onlarda tutku yok” diye konuştu.
İNSAN KAYNAĞI YÖNETİMİNDE EKSİĞİMİZ VAR
Yeni dönemde her şeyi bilmenin ancak bir konuda iyi olmanın gerektiğine işaret eden Şahinöz, “Şirketlerde, insan kaynakları yönetiminde başarısızız. Finansal olarak yönetimde zayıfız. Riski yönetemiyoruz. Dönüşümü yönetemiyoruz. Ortalama olarak bu ülkede bir şirket 14 yıl yaşıyor. Bir ömre sığan kariyer olmayacak. Proje tabanlı sözleşmelerin yapılacağı yeni bir dönem. Zenginliğin farklılıklardan geldiğini hiç unutmamalıyız. Kadınları üretimin içine çekmediğimiz sürece bir yere gelemeyiz. Sivri akılları yönetemiyoruz. Yetenek yönetimini yapamıyoruz. Artık kısa vadeli esnek politikalar yapılması gerekiyor. Uzun süreli sözleşmelerin hızla değişen dünyada yeriyok, artık iş var işyeri yok. Her yerde iş yapılabiliyor. İyiler ittifakını da kurarsak başarılı olabiliriz” diye konuştu.
2021’DE DÜNYA’DA BÜYÜK BİR KRİZ OLACAK
Borsa kar ve zararına değinen Erkinöz, sözlerini şöyle sürdürdü; “Şirketin borsa fiyatı ve borsa karına bakıyoruz arasında uçurum var mı diyerek. Bugün dünya borsalarında fiyat ve karlar arasındaki kopukluk en son düzeyde. Geçmişten biliyoruz ki istisnasız karlar yükselecek, farkkapanacak. Şu an için böyle bir şey de görünürde mümkün değil. O zaman fiyatlar düşecek. Yani borsalarda büyük patlama, arkasından bu borsaların üzerine yazılmış türev ürünlerin çökmesi, bankaların buralarda zarar etmesi, bankaların zarardan dolayı öz kaynaklarında zarar oluşması, öz kaynak rasyolarının bozulmasına, reel sektöre size kredi yaratamamalarına ve dolayısıyla da küresel anlamda ekonomik küçülmeye neden olacak. 2021 yılı benim öngörüme göre, bunu göstergelerim de söylüyor, çok zor olacak. 2009’da ki kadar sert olmayabilir ama çok zor olacak küresel anlamda. Mike Tyson’un bir sözü var, ‘Herkesin bir planı vardır ta ki o beklemediğin yumruk gelene kadar’ der. Krizler hep beklemediğimiz yerlerden gelir. Balonu neyin patlatacağını bilmiyoruz ama o balonun patlayacağı çok aşikar. Yani iddialı olmasam bu kadar üstüne basmazdım, özellikle iş dünyasının önlem alması bakımından önemli.”
Toplantı, ANSİAD Başkanı Akın Akıncı ve Toplantı Başkanı Erol Kabadayı’nın, Erkin Şahinöz’e günün anısına plaket takdimiyle sona erdi.
Tarih: 29-01-2020
FACEBOOK YORUM